In december een kerstboom in huis en enkele maanden later het Suikerfeest vieren. Dat kan bij de familie Gueddas, een Spaans-Tunesisch gezin dat in België woont. De westerse maatschappij en de open mentaliteit zorgden voor het biculturele aspect thuis. Maar is opgroeien tussen verschillende culturen zo makkelijk als we denken?

Achttien jaar geleden opende Khadija Gueddas haar ogen in de Reepkaai in Kortrijk. Ze wist niet dat een leven vol uitdagingen haar te wachten stond, maar ze kon altijd rekenen op de steun van haar ouders. Nasr Gueddas, de vader van Khadija, komt uit Tunesië en heeft Spaanse grootouders. Sinds 1975 woont hij in België. Zo’n 25 jaar later kwam Halima Mansour, Khadija’s moeder die ook Tunesiër is, in Kortrijk wonen. Het gezin was dus al een mix van nationaliteiten en vooral de school en de maatschappij zorgden later voor het extra biculturele aspect.

Mansour heeft haar dochters in het Arabisch opgevoed. Ze was er zich echter van bewust dat haar kinderen de Nederlandse taal vlot moeten leren spreken. Daarom bracht ze hen zelfs naar de crèche als ze een dag niet moest werken. “Als ik even thuis was, bracht ik mijn dochters toch naar de opvang, zodat ze zo veel mogelijk in contact kwamen met het Nederlands. Bovendien is het belangrijk dat ze kinderen zien en dat ze leren omgaan met anderen. Thuis leerden ze ook nieuwe woorden bij, want we gingen elke week naar de bibliotheek in Kortrijk om Nederlandstalige kinderfilms uit te lenen,” legt Mansour uit.

“Soms weet je niet waar je écht thuishoort. In Tunesië zien ze jou als de Europeaan en in België ben je de allochtoon.”

Khadija Gueddas werd niet alleen geconfronteerd met twee talen, maar ook met twee godsdiensten. Ze is moslima en ging naar de katholieke school OLV Vlaanderen. In de eerste jaren van haar schoolcarrière was het nogal moeilijk om de regels van de islam en de die van het christendom gescheiden te houden. Khadija Gueddas: “Ik herinner me nog dat we als kleuter elke ochtend een kruisteken maakten. Ik deed dat gewoon mee, want ik was nog klein en wist niet goed wat wel en niet mocht. Op een dag zaten we met het gezin in de woonkamer en maakte ik een kruisteken. Mijn ouders legden op een rustige manier uit dat wij moslims zijn en dat zo’n beweging niet bij de islam hoort. Mijn zus Latifa zat ondertussen in het eerste leerjaar en ze leerde rekenen. Ze linkte het kruisteken met het plusteken en vroeg of ze dan geen plustekens meer mag schrijven. Natuurlijk zijn dat twee verschillende zaken, maar ik wil maar zeggen dat het echt in de kleine dingen zit”.

Vloek of zegen?

Khadija’s ouders wilden dat hun dochters op school konden meepraten over wat Sinterklaas bracht of hoe hun kerstboom eruitzag. Daarom kregen ze die cultuur niet enkel mee op school, maar ook van thuis uit en vierden ze de feesten van beide godsdiensten. “Wij zijn feestbeesten,” lacht Khadija Gueddas. “Wij zijn een moslimgezin, maar in december zetten we ook onze schoen bij de haard en versieren we ook samen de kerstboom. Ik moet wel zeggen dat Tunesiërs ruimdenkend zijn en dat ze daar ook Halloween en Kerstmis ‘vieren’. Het is vooral voor de sfeer dat we zulke dingen meedoen. Maar als we het hebben over de Ramadan of het Offerfeest, dan gaat het om de sfeer én de godsdienst.”

Bicultureel zijn heeft ook zijn voordelen, want op culinair vlak is het gezin goed verwend. “Mijn mama is vooral goed in typisch Arabische gerechten, terwijl mijn papa eerder gespecialiseerd is in de westerse keuken. Het is dus vrij normaal als we vandaag lekkere Tunesische couscous eten en de volgende dag dan heerlijke Belgische mosselen met friet op tafel toveren,” vertelt Gueddas.

“Soms weet je niet waar je écht thuishoort. In Tunesië zien ze jou als de Europeaan en in België ben je de allochtoon. Opgroeien tussen twee verschillende culturen is dus niet eenvoudig. We hebben geluk dat onze familie open minded is. Bovendien kunnen we ons snel aanpassen aan compleet uiteenlopende situaties. Elke dag is een schooldag: we komen nieuwe dingen te weten over de islam of het christendom, we ontdekken nieuwe gerechten, we leren nieuwe woorden… Bicultureel zijn is dus niet eenvoudig, maar toch een verrijking.”